Veri Toplama :
Ebelik sürecindeki ilk ve en kritik aşama –veri toplama- adımıdır. Gözlem, Görüşme, Hasta Öyküsü, Fiziksel Değerlendirme ve Laboratuvar Bulguları gibi yöntemlerle veriler toplanır. Ebelik sürecinin diğer aşamaları verilerinin kalitesine bağlıdır. Bu veriler subjektif ve objektif olmak üzere iki kategoriye ayrılmaktadır. Hem subjektif hem de objektif veriler, kapsamlı hasta değerlendirmesi için gereklidir. Bu veriler birbirlerini doğrularlar ve tek başlarına sağladıklarından daha fazla veri sağlarlar. Subjektif veri hastalardan elde edilir ve hastanın hissettiği, algıladığı, zorlandığı, gereksinim duyduğu şeyler olarak tanımlanır. Objektif veri ebe tarafından gözlem, muayene ve laboratuvar bulguları değerlendirilerek elde edilir.
| Objektif Veri | Subjektif Veri |
| Kan basıncı 180/65 mm/Hg | Yürürken dizim ağrıyor |
| Vücut sıcaklığı 37.1 °C | Başım ağrıdığı için uykusuzum |
| Hastanın boyu 175 cm | Kendimi güçsüz hissediyorum |
Veri Toplama Yöntemleri :
Görüşme ve Gözlem :
Görüşme: Hasta öyküsü almak için hasta ile yüz yüze görüşmeyi içeren veri toplama yöntemidir. Görüşmeye ebe kendisini tanıtarak başlamalı, ses tonu görüşme boyunca yargılayıcı olmamalı ve bireye güven vermelidir. Ayrıca görüşme yapılırken şunlara da dikkat edilmelidir;
- Ebe görüşme yaparken mümkünse hastayla aynı seviyede ve karşılıklı oturmalıdır.
- Görüşme uzun olmamalı, bireyi sıkmamalı ve bireyin anlayabileceği sorular sorulmalıdır.
- Gereksiz kişisel merakı içeren sorular sormaktan kaçınılmalıdır.
- Görüşme esnasında mahremiyet korunmalıdır, buna bağlı olarak ya görüşme baş başa ya da diğer insanların duyamayacağı biçimde olmalıdır.
- Görüşme esnasında dikkati dağıtacak ya da görüşmeyi bölecek etkenler ortadan kaldırılmalı ya da en aza indirilmelidir.
- Ebe görüşme esnasında başka bir şey ile ilgilenmemelidir ve hastayı dinlediğini belli etmelidir.
Görüşme esnasında ebe hastayı bilinçli olarak beş duyusuyla gözlemlemelidir. Ebe bu aşamada neyi gözlemlemesi gerektiğini iyi bilmelidir. Örneğin normal olmayan hareketleri var mı?, Nefesi kokuyor mu? Ya da bireyin kişisel hijyeni nasıl? Gibi…
Hasta Öyküsü (Anamnez) :
Hasta öyküsü bireyin genel sağlık durumu, aile hikayesi, sağlık kuruluşuna başvurma sebebi gibi bilgiler içerir. Hasta öyküsü alınırken kullanılmak üzere birçok form geliştirilmiştir. Bu formlar zaman kaybını azaltır ve konuyla ilgisi olmayan bilgilerin toplanmasını önler. Kurumdan kuruma değişiklik gösterir. Hasta öyküsü alırken var olan duruma ait diğer bulguların da not edilmesi gerekir. Örneğin: Karın ağrısı olan bir hastaya dışkıda kan fark ettiniz mi? Ya da hiç gün boyu kustunuz mu? Gibi soruların sorulması.
Fiziksel Değerlendirme :
Hastanın öyküsü alındıktan sonra fiziksel değerlendirmeye geçilir. Bu aşamada sözlü olarak alınan veriler objektif verilerle desteklenir. Fiziksel değerlendirme de inspeksiyon, palpasyon, perküsyon ve oskültasyon yöntemleri kullanılmaktadır. İnspeksiyon, hastanın gözle muayenesidir. Hastanın tüm vücudu gözden geçirilir. Palpasyon, hastanın el ile muayenesidir. Dokunulan bölgede ağrı, duyarlılık vb. durumlar tespit edilir. Perküsyon, el ile ve vurularak yapılan muayenedir. Bir el muayene edilecek bölgeye konur. Diğer elin orta parmağı veya orta parmak ile beraber yüzük parmağı muayene edilecek bölgeye konan elin orta parmağını vurulur ve çıkan ses değerlendirilir. İçe dolu organlara vurulduğunda kalın ve tok ses, içi boş organlara veya vücut boşluğuna vurulduğunda tok olmayan ses alınır. Tok ses alınacak bölgeden tok olmayan ses alınırsa ya da tam tersi de olabilir. Patolojiyi ifade eder. Oskültasyon, dinleyerek yapılan muayenedir. Vücuttaki sesler steteskop kullanılarak dinlenir.
Bir Yorum